Ανοιχτή Επιστολή του πρύτανη της Θεολογικής Ακαδημίας και Σχολής του Κιέβου προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο

Ανοιχτή Επιστολή

προς την Αυτού Παναγιότητα

ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟ

Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως – Νέας Ρώμης

 και Οικουμενικό Πατριάρχη

Παναγιώτατε!

Απευθύνομαι εις Υμάς αυτές τις μέρες, οπότε οι ορθόδοξοι χριστιανοί όλου του κόσμου εισέρχονται εις την Αγίαν και Μεγάλην Εβδομάδα. Αυτές τις μέρες εμείς ιδιαιτέρα συναισθανόμαστε τα Παθήματα και το Σταυρικό Θάνατο του Κυρίου και Θεού και Σωτήρός μας Ιησού Χριστού. Βυθιζόμαστε με όλα τα μας αισθήματα εἰς τον μυστήριον της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους. Τις μέρες όμως αυτές η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία περνά σκληρές δοκιμασίες και ζει τον ίδιο Γολγοθά της. Κάθε μέρα γίνονται βίαιες καταλήψεις ακόμα και καταστροφές των ναών μας. Η βία ασκείται εναντίον των πιστών μας. Οι τοπικές κυβερνήσεις του Κράτους μας θεσπίζουν νόμους που εισάγουν διακρίσεις κατα της Ουκρανικής μας Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Ο Άγιος Απόστολος Παύλος μας διδάσκει, ότι ολα τα μέλη του ενός Σώματος του Χριστού πρέπει να φροντιζουν ένα τον άλλο. «Καὶ εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τὰ μέλη· εἴτε δοξάζεται ἓν μέλος, συγχαίρει πάντα τὰ μέλη» (A Κορ. 12, 26). Γι᾿αυτό στην οικογένεια των τοπικών Ορθόδοξων Εκκλησιών δεν μπορεί να υπάρχει καμιά ξένη χαρά και καμιά ξένη θλίψη. Η πληγή που προκλήθηκε σε μια Εκκλησία γίνεται πληγή σε ολόκληρο το Σώμα του Χριστού. Σήμερα πάσχει η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία. Και θα τολμήσω να ανυψώσω εις τήν Υμετέραν Παναγιότητα τη φωνή μου, πεπληρωµένη µε δάκρυα και πόνο.

Σήμερα δυστυχώς βλέπουμε, ότι στην Ουκρανία παραβιάζεται ανοιχτά μία από τις βασικές αξίες του δημοκρατικού μας κόσμου – η ελευθερία σκέψης και θρησκείας. Είναι προφανές ότι από τα τέλη του 2022 το Ουκρανικό Κράτος έχει πάρει μια πορεία προς τη βαθμιαία καταστροφή της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Για μας, όμως, το πιο λυπηρό γεγονος είναι οτι στην αυτή τη βια, που ασκείται εναντίον χιλιάδων κοινοτήτων και εκατομμύριων πιστών της  Εκκλησίας μας, συμμετέχει δραστήρια η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, που ιδρύθηκε με τον Τόμο της Υμετέρας Παναγιότητος τον Ιανουάριο του 2019.

Υπάρχουν πολλά γεγονότα των άμεσων βίαιων καταλήψεων των ναών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, στα οποία συμμετείχαν άμεσα οι ιερείς της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Εδώ θα αναφέρω μερικά κραυγαλέα παραδείγματα.

Στις 28 Μαρτίου 2023 στο Ιβάνο-Φρανκίφσκ έγινε η βίαιη κατάληψη του Ι. Καθεδρικού Ναού της Γεννήσεως. Τα κάστρα του Ι. Ναού κόπηκαν, και οι ιερείς της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που ήταν τότε εκεί, εκδιώχθηκαν με τα δακρυγόνα. Ένας από τους ιερείς έχασε τις αισθήσεις του και χρειάστηκε να λάβει επείγουσα ιατρική φροντίδα. Παρ᾿όλη αυτή τη βία, που ασκήθηκε στο Ι. Ναό του Θεού, οι ιερείς της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας μπήκαν σε αυτο με την χαρά και άρχισαν να ιερουργήσουν εκεί, δηλώνοντας οτι από τώρα αυτός ο Ναός «μεταβιβάστηκε» σε άλλη δικαιοδοσία. Αυτή η βίαιη κατάληψη βιντεοσκοπήθηκε (βλ. https://www.youtube.com/watch?v=C0L5Qe8UoMo).

Το βίντεο μαρτυρεί κατηγορηματικά την άμεση συμμετοχή ιερέων της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας σε αυτή τη δράση.

Στις 2 Απριλίου 2023 στο Ι. Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σκέπης της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Χμελνίτσκι, άμεσα κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, ένας μεταμφιεσμένος με στρατιωτική στολή προσέβαλε τον κληρικό, πετώντας τον από τον άμβωνα και χτυπώντας του το Ευαγγέλιο από τα χέρια. Ωστόσο, στα ΜΜΕ η σύγκρουση παρουσιάστηκε ως ιερέας να χτυπά τον στρατιωτικό. Αμέσως μετά τη σύγκρουση αυτή, χωρίς να περιμένει κανείς τα αποτελέσματα της αστυνομικής έρευνας, στο αυτό το Ι. Ναό συγκεντρώθηκε πλήθος, το οποίο πραγματοποίησε αυθόρμητη ψηφοφορία και πήρε μια εντελώς παράνομη απόφαση να μεταβιβάσει τον Ι. Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σκέπης στη δικαιοδοσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Την ίδια μέρα, στη επίσημη σελίδα στο Facebook, που ανήκει στην επισκοπή του Χμελνίτσκι της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, εμφανίστηκε ένα μήνυμα ότι η δήθεν κοινότητα του Ι. Καθεδρικού Ναού της Αγίας Σκέπης αποφάσισε να πηγαίνει στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας στη συνεδρίασή της. Αλλά αυτό είναι ένα ξεδιάντροπο ψέμα! Στην πραγματικότητα η εκκλησιαστική κοινότητα του Ι. Καθεδρικού Ναού της Αγίας Σκέπης δεν πήρε τέτοια απόφαση! Παρ’όλα αυτά ο διοικητής της επισκοπής του Χμελνίτσκι της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας δήλωσε ότι αποδέχεται τον Ι. Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σκέπης υπό την εξουσία του. (https://www.facebook.com/pomisna.km/posts/pfbid0wG27Lt1zQZaj2rfDdxz1DiM8yZ9S49uetJvEvQHe7aFUgm6MHxL6MZQ6VqULf3Wdl). Σήμερα στο αυτο το Καθεδρικό Ναό ιερουργούν οι ιερείς της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας.

Το πιο κραυγαλέο γεγονός έγινε στο Λβιβ. Τον Μάρτιο 2023 το δημοτικό συμβούλιο του Λβιβ έδωσε στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας το οικόπεδο, όπου για πολλά χρόνια στέκεται ο Ι. Ναός του Αγίου Ισαποστόλου Πρίγκιπος Βλαδιμήρου. Στις 6 του Απριλίου 2023 η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας ξεκίνησε η διαδικασία της κατεδάφισης αυτού του I. Nαού. Ο αντιδήμαρχος του Λβιβ για τα ζήτηματα της πολεοδομίας Λιουμπομίρ Ζούμπατζ δημοσίευσε φωτογραφίες και βίντεο με τη διαδικασία της κατεδάφισης του I. Nαού. (βλ. https://www.facebook.com/LubomyrZubach/posts/pfbid02ExhkDh14L6d1h5GDTjYaYatDnRhG38R4cV2kmc12dNEYJ2fSzAxWgRvKqLQbF5Yol).

Οι παραπάνω φωτογραφίες και το βίντεο δείχνουν ξεκάθαρα ότι πριν από την κατεδάφιση του Ι. Nαού ο ιερέας της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας διάβασε μερικές προσευχές κοντά στο Ι. Ναό, μετά τις οποίες έδωσε την ευλογία του για την καταστροφή αυτου του Ναού. Επομένως αυτός ο ιερέας ενέκρινε ανοιχτά τη κατεδάφιση του I. Nαού, όπου για πολλά χρόνια ηχούσαν οι προσευχές και προσφερόταν η Αναίμακτη Λατρεία! Ίσως κατά τη διάρκεια της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας αυτή ήταν η μόνη περίπτωση, όταν ο ιερός ναός καταστρεφόταν και όχι χτίστηκε… Η διοίκηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας με κανενα τροπο δεν αντέδρασε αυτό το θλιβερό γεγονος.

Θα τονίσω για μία ακόμα φορά ότι ολη αυτή η ανοιχτή βία λαμβάνει χώρα όχι μόνο με τη σιωπηλή υποστήριξη των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, αλλά και με την προφανή υποστήριξη της διοίκησης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, η οποία δεν καταδίκασε καθόλου τα γεγονότα ούτε στο Ιβάνο-Φρανκίφσκ, ούτε στο Χμελνίτσκι, ούτε στο Λβιβ. Στα κηρύγματά του ο Μητροπολίτης Επιφάνιος περιορίζεται σε γενικές εκκλήσεις «να μην προσφύγουμε σε κακές δράσεις ακόμη και για καλό σκοπό» (https://www.pomisna.info/uk/sermon-post/propovid-blazhennijshogo-mytropolyta-kyyivskogo-i-vsiyeyi-ukrayiny-epifaniya-v-p-yatu-nedilyu-velykogo-postu-3/). Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας δεν επέβαλε καμία εκκλησιαστική ποινή στους ιερείς, που συμμετείχαν στη βίαιη κατάληψη των ιερών ναών. Επίσης δεν υπήρχε καμία περίπτωση να αναγνώρισε η διοίκηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας το γεγονός παράνομης κατάληψης των ναών. Βεβαίως κανένας απο των καταληφθέντων ναών δεν επιστράφηκε στις κοινότητες της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Σε ιδιωτικές συνομιλίες οι εκπρόσωποι των κρατικών αρχών έκαναν άμεσες προσφορές σε πολλούς επισκόπους και ιερείς της Εκκλησίας μας να ενταχθούν στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας και υπόσχονταν υπό αυτόν τον όρο να μην τους πειράξουν. Επομένως οι εκπρόσωποι των κρατικών αρχών ασκούν άμεση πίεση στις επισκοπές, μονές και ενορίες της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, απειλώντας τες με καταστολές άν θα αρνηθούν να ενταχθούν στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας.

Βλέπουμε μια ανοιχτή περιφρόνηση όχι μόνο των νομικών κανόνων και των δημοκρατικών αξιών, αλλά και της χριστιανικής ηθικής. Πρέπει να πω ανοιχτά ότι ο Τόμος περί Αυτοκεφαλίας, που χορηγήθηκε στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας από την Υμετέραν Παναγιότητα, δεν έφερε θρησκευτική ειρήνη στην Ουκρανία, αλλά προκάλεσε μόνο ένα νέο κύμα αντιπαράθεσης και βίας. Δυστυχώς, οι ιεράρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, έχοντας λάβει τον Τόμο, τον αντιλήφθηκαν ως κύρωση για σκληρές δράσεις κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Αυτή η βία ξεκίνησε ήδη από το 2019. Τώρα όμως, σε συνθήκες πολέμου, αυτή φτάνει στο δικο της απόγειο…

Και πρέπει να πω ειλικρινά ότι η δυνατότητα της αλληλοκατανόησης μεταξύ της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας έχει απορριφθεί εδώ για πολλά ακόμη χρόνια. Η βία κατά των κοινοτήτων της Εκκλησίας μας, στην οποια συμμετέχουν (ακόμα και τη εμπνέουν) οι επίσκοποι και οι ιερείς της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας, έχει δημιουργήσει ένα βαθύ χάσμα μεταξύ μας, το οποίο στο εγγύς μέλλον δύσκολα θα είναι δυνατό να ξεπεραστεί.

Καμία καταστολή κατά της Εκκλησίας δεν έφερε ποτέ τίποτα καλό ούτε στο κράτος, ούτε στην κοινωνία. Τίποτα καλό δεν μπορεί κανείς να χτιστεί πάνω στη βία και τα δάκρυα. Σήμερα βλέπουμε ότι σε πολλές πόλεις και χωριά της Ουκρανίας, όπου η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας με τη βοήθεια των τοπικών αρχών κατέλαβε τους ιερούς ναούς της Εκκλησίας μας, αυτοί οι ναοί παραμένουν άδειοι. Ταυτόχρονα, οι κοινότητες της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας με ταπείνωση και υποταγή στο θέλημα του Θεού συνεχίζουν να ιερουργούν σε διάφορους ιδιωτικούς χώρους.

Παναγιώτατε! Είμαι πεπεισμένος ότι η Υμετέρα Παναγιότητα, ως μορφωμένος θεολόγος και ως ιεράρχης της Εκκλησίας, καταλαβαίνει καλά ότι η πίεση που δέχεται σήμερα η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν μπορεί να έχει καμία δικαιολογία από τη σκοπιά της χριστιανικής ηθικής. Και το γεγονός ότι αυτή η πίεση γίνεται με την υποστήριξη ή με τη συμμετοχή επισκόπων και ιερέων της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας δεν μπορεί παρά να προκαλέσει θλίψη και πόνο. Ωστόσο, η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας ιδρύθηκε με τον Τόμο της Υμετέρας Παναγιότητος. Επομένως η ευθύνη για όσα συμβαίνουν σήμερα στη θρησκευτική ζωή της Ουκρανίας ιδιαιτέρα βαρύνει και την Υμετέραν Παναγιότητα. Δυστυχώς, η εσπευσμένη αποδοχή των μελών του Πατριαρχείου Κιέβου και της Ουκρανικής Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας στην εκκλησιαστική κοινωνία τους έδωσε ένα αίσθημα ατιμωρησίας. Και σήμερα αυτό το αίσθημα έχει εξελιχθεί σε ανοιχτή θρησκευτική βία…

Σε αυτή τη δύσκολη στιγμή για την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία παρακαλώ την Υμετέραν Παναγιότητα να ανυψώσει την φωνή Αυτής για την υπεράσπιση της αλήθειας και της καλοσύνης. Μπορείτε βεβαίως να αγνοήσετε αυτό που συμβαίνει στους Ορθόδοξους Χριστιανούς στην Ουκρανία. Αλλά η βία που ασκείται σήμερα κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, δυστυχώς, μπορεί να παραμείνει συνδεδεμένη με το όνομά της Υμετέρας Παναγιότητος στην ιστορική μνήμη.

Η ιστορία της Εκκλησίας μαρτυρεί ότι οποιοσδήποτε διωγμός κατά των Χριστιανών οδήγησε μόνο στην εσωτερική ενίσχυση της Εκκλησίας. Γι᾿αυτό ακόμη και σήμερα πιστεύουμε ότι τα δεινά που περνά η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία μόνο θα την βοηθήσουν να καθαριστεί εσωτερικώς και να ενισχυθεί πνευματικώς. Πιστεύουμε ότι ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός για προευχών της Υπεραγίας Θεοτόκου και όλων των Αγίων της Ουκρανικής μας Γης δεν θα μας αφήσει με την παντοδύναμη βοήθειά Του.

Αυτή η επιστολή είναι ανοιχτή προς όλες και όλους. Την στέλνω στους Προκαθήμενους των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών και στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

Με την ελπίδα να θα εισακουστεί η φωνή μου απο την Υμετέραν Παναγιότητα.

Σιλβέστερ

ο Αρχιεπίσκοπος του Μπιλοχορόντκα

πρύτανης της Θεολογικής Ακαδημίας και Σχολής του Κιέβου

Читайте також:

Відкритий лист ректора КДАіС патріарху Константинопольському Варфоломію.

Открито писмо до Негово Светейшество патриарх Вартоломей, архиепископ на Константинопол – Нови Рим.

An open letter of Archbishop of Bilogorodka Sylvester to Ecumenical Patriarch Bartholomew.